Drie regio’s nemen voortouw in Vlaamse renovatiegolf

Op 1 april startten ze samen het project SUPRA (Speed UP Renovation through Accompaniment). Dit project kadert binnen het European Local ENergy Assistance (ELENA) van de Europese Commissie en de Europese Investeringsbank, onder het “Horizon 2020” programma. Het doel is om in de drie regio’s samen, op drie jaar tijd 3.228 huishoudens te begeleiden bij hun ingrijpende energetische renovatie. Deze inspanning moet resulteren in een verminderde CO2-uitstoot van 5.510 ton per jaar, terwijl ook de werkgelegenheid in de bouwsector een boost moet krijgen. 

Het SUPRA-project krijgt uit Europese fondsen een subsidie van € 3,24 miljoen met de verwachting dat daar over een periode van drie jaar een investeringsprogramma van € 48 miljoen in energetische woningrenovaties van particuliere woningen tegenover staan.  Kris Peeters, Vicepresident van de Europese Investeringsbank stelt: “Dit initiatief is een goed voorbeeld van hoe Europese financiering werkt, en een mooi signaal voor intercommunales en andere organisaties dat er voor de  financiering van de energietransitie steun voorhanden is. Bij onze eigen huizen valt veel winst te halen als het op energie-efficiëntie aankomt. Het ELENA-initiatief van de Europese Commissie en de EIB is een uitgelezen partner voor het opzetten van dit soort projecten en we zijn blij de partners van SUPRA te kunnen ondersteunen in hun opzet.”.

Renovatiebegeleiding als sleutel voor verhoging renovatiegraad

In Vlaanderen zijn huishoudens voor een vierde verantwoordelijk voor de totale uitstoot van CO2. Om de klimaatdoelstellingen van 2050 te halen, moeten in Vlaanderen elk jaar meer dan 90.000 woningen gerenoveerd worden tot goed geïsoleerde en bijna-energieneutrale woningen. 

Het doel van het SUPRA-project is het opschalen en uitrollen van de beproefde “one-stop-shop” aanpak en het concept van renovatiecoaches, dat de partners eerder hebben opgezet als deel van lokale, Vlaamse en Europese projecten. Door hun model van renovatiebegeleiding op te schalen, willen de drie initiatiefnemers van SUPRA ook de rest van Vlaanderen meetrekken in dit verhaal en zo de weg vrijmaken voor een hogere renovatiegraad in heel Vlaanderen.

Uit ervaring blijkt dat wanneer huishoudens een renovatiecoach onder de arm nemen die hen o.m. bijstaat in de aanvraag van offertes, het opmaken van een stappenplan en de opvolging van de werken, het budget en de premies, ze sneller geneigd zijn een renovatietraject te starten.  Met de middelen van de EIB stelt SUPRA maar liefst 12 renovatiecoaches aan die advies en doorgedreven begeleiding bieden aan huishoudens bij hun renovatie -zes ervan zijn al in dienst getreden-, naast een projectcoördinator en een communicatieverantwoordelijke. Maar ook in de bouwsector zullen er door dit ambitieuze project banen bijkomen. 

Lokale klimaatambities

De ambities van SUPRA kaderen binnen de Europese, de Vlaamse en de lokale beleidsplannen. Alle deelnemende steden en gemeenten van SUPRA ondertekenden het Burgemeestersconvenant dat hen bindt aan een verminderde CO2-uitstoot van 40% tegen 2030.  

De Intercommunale voor streekontwikkeling Leiedal verankerde haar klimaatplannen in een regionale energiestrategie, waarin de duidelijke ambitie geformuleerd is om tegen 2050 100.000 woningen te renoveren tot bijna-energieneutrale woningen. Leiedal, dat SUPRA initieerde bij de partners, verwacht die opschaling te kunnen realiseren met de middelen van SUPRA. De intercommunale kan daarvoor bouwen op haar dienst RenovatieCoach, die sinds 2017 actief is en in die periode al 1000 projecten begeleidde, en op de jarenlange ervaring van de renovatiebegeleiding van Stad Kortrijk. 

In het derde Gentse Klimaatplan (2020-2025) blijft energiezuinig renoveren een prioriteit. Via De Energiecentrale wil de Stad Gent tegen 2025 het aantal woningrenovaties per jaar verdubbelen. In 2020 kozen 1.536 Gentenaars voor renovatieadvies, 526 daarvan stroomden door naar begeleiding. De middelen van het SUPRA-project zijn cruciaal in de uitbreiding van De Energiecentrale. Daarnaast werd de Gentse Energielening via een rollend klimaatfonds gelanceerd. Dat nieuwe systeem van goedkope, langlopende energieleningen laat Gentenaars toe om energiewerken te bundelen en versneld uit te voeren. 

De Intercommunale voor streekontwikkeling IGEMO begeleidt haar gemeenten bij het energiezuinig maken van het woningpatrimonium. Vertrekkend vanuit de succesvolle uitrol van thermografische scans, om burgers bewust te maken van het energieverlies van hun woning, biedt zij renovatieadvies aan huis aan. Vandaag wordt voor het uitvoeren van die scans overgeschakeld op een werking met vrijwilligers, waarna de renovatiecoach de burger daadwerkelijk gaat begeleiden. Elke woning die door dit traject energiezuiniger wordt, draagt immers bij tot de ambities, die de lokale besturen in hun klimaatplan hebben opgenomen. 

Zuid-West-Vlaanderen, Stad Gent en regio Mechelen willen samen op drie jaar tijd meer dan 3.000 particuliere woningen ingrijpend energetisch renoveren met de steun van ELENA, een gezamenlijk initiatief van de Europese Commissie en de Europese Investeringsbank (EIB). 

Lokaal Energie- en Klimaatpact Vlaanderen

De plannen passen perfect in de ambities van Het Vlaamse Energie- en Klimaatpact dat inzet op woningrenovatie en beroep doet op de slagkracht van lokale besturen. Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers: “In het Lokaal Energie- en Klimaatpact is er veel aandacht voor woningrenovatie, want dat zal belangrijk zijn om onze energiedoelstellingen te behalen. We hebben de concrete doelstelling om 50 collectieve renovaties te realiseren per 1.000 woonheden tegen 2030. Dat komt neer op 150.000 extra renovaties. We ondersteunen en stimuleren dit vanuit de Vlaamse overheid. Het is een ambitieuze doelstelling, maar met de lokale besturen als eerste partner zal dat zeker lukken. Deze lokale besturen geven met SUPRA alvast het goede voorbeeld.” 

Het project SUPRA zal dus helpen om de klimaatplannen op alle niveaus te ondersteunen en als motor dienen voor de versnelling van alle geformuleerde ambities van de betrokken lokale besturen, maar ook voor heel Vlaanderen.