GoodFood@school: Sint-Barbaracollege zet in op minder voed­sel­ver­spil­ling

Het Sint-Barbaracollege startte begin dit jaar met het GoodFoodatschooltraject. Wij waren benieuwd naar hun ervaringen en gingen praten met Diederik Costeur, directeur van de eerste graad secundair, en Berten Furniere van het mobiel team van Sodexo en chef-gerant van het Sint-Barbaracollege.

Sint-Barbara college is een vrij grote school. Hoeveel leerlingen eten er op school?

Diederik: “Onze school heeft 2 kleuterafdelingen, een lagere school, een secundaire school én een internaat.”
Berten: “In niet-coronatijden, op piekmomenten, wordt er voor 900 leerlingen gekookt.”

Wat is de voornaamste drijfveer om in te zetten op een duurzaam voedselbeleid?

Diederik: De paters Jezuïeten dragen duurzaamheid hoog in het vaandel. Niet enkel in ons pedagogisch project, ook in hoe we onze school willen runnen. Daar is werkgroep Ecologica een voorbeeld van. Leerkrachten, leerlingen en directie zijn in deze werkgroep vertegenwoordigd. Zo deden we eerder, met ondersteuning van de Stad Gent een energie-audit van onze gebouwen. We investeerden in dakisolatie, dubbel glas en waterkraantjes in plaats van flessen. De werkgroep heeft haar impact dus al bewezen. Tegelijk stelden we vast dat het voedselbeleid een blinde vlek is in ons werk rond duurzaamheid. De oproep van de Stad Gent voor GoodFoodatSchool was de duw die we nodig hadden om in actie te komen.  

Jullie zijn van start gegaan in januari. Geen evidente periode om midden in de coronapandemie rond voedsel te gaan werken. Hoe loopt het tot nu toe?

Diederik: De werkgroep Ecologica bracht wat we op school al doen in kaart. Dat gaat over het selectief inzamelen van afval, het gebruik van waterkraantjes met plat en spuitwater en een vegetarisch alternatief op donderdag. We zijn samen met Rikolto gaan nadenken op welke punten we nog willen inzetten.
Berten: Vanuit Sodexo hechten we veel belang aan de strijd tegen voedselverspilling. Dagelijks wegen we de overproductie en geven die data door in een digitale tool. Op die manier volgen we onze menu's continu op, sturen we bestellingen bij en vermijden we al veel afval.  

GoodFoodatSchool is een traject dat begeleid wordt door Rikolto. Hoe verloopt de samenwerking met hen?

Diederik: Rikolto heeft heel wat expertise door hun samenwerkingen met verschillende scholen in Vlaanderen. Toch geven ze geen standaard advies. Het is écht maatwerk. We gaan samen het debat aan. Ze bekijken eerst wat we al doen en daarna zoeken we uit op welke sporen we willen inzetten. Ze ondersteunen ons gedurende een volledig schooljaar. De Stad Gent financiert het volledige traject.

Door de verstrengde maatregelen zijn jullie genoodzaakt jullie plannen nog even uit te stellen. Waar wil de school volgend schooljaar op inzetten?

Diederik: We willen onze voedselverspilling fors verminderen. Het is ethisch onverantwoord om voedsel weg te gooien, terwijl er elders zoveel voedselarmoede is. Door minder eten te verspillen, kunnen we onze ecologische voetafdruk fors verkleinen. Deze argumenten zijn voor mij zelfs belangrijker dan de kosten die we besparen door het verminderde voedselafval. Het is ook onze taak als school om leerlingen hierin op te voeden. We willen in september - als we onze normale werking kunnen hervatten - de bordresten in de refter meten. Leerlingen zullen dan écht zien welke berg voedsel ze collectief weggooien. Voedselverspilling tegengaan is een verantwoordelijkheid van iedereen. Je hebt niet alleen een goed gemanagede keuken nodig, maar ook opgevoede leerlingen die zich bewust zijn van hun gedrag. 

Berten: Door mijn werk in het mobiele team van Sodexo werkte ik in heel wat keukens. Het is onvoorstelbaar hoeveel voedsel wordt weggegooid. Ik denk maar aan een ziekenhuis of een woonzorgcentrum. Hier op school zie ik al veel preventieve maatregelen die voedselverspilling tegengaan. Maar alles kan beter, dus ik denk mee over hoe we afval kunnen verminderen. 

Diederik: Ik wil onze vleesconsumptie heel graag zien dalen. Het vegetarisch alternatief op donderdag is niet in trek bij de leerlingen. We zoeken uit hoe we hier verandering in kunnen brengen. Het is zoeken naar een evenwicht tussen bewust inzetten op vegetarische maaltijden en het ‘onder de radar’ doen. Als leerlingen niet beseffen dat een gerecht vegetarisch is, bijvoorbeeld bij de klassieker pasta all’arrabbiata, dan eten ze met smaak en plezier. Zeg je vooraf dat het vegetarisch is, dan haken heel wat leerlingen af. En toch willen we hun bewustzijn van de impact op het milieu van onze vleesconsumptie vergroten.
 

Wanneer is het project voor jou geslaagd?

Diederik: Als leerlingen bewust zijn van de impact van hun eigen gedrag, zal ik een tevreden directeur zijn. Er moet schroom zijn om bordresten weg te gooien. Daarnaast zou het een gewoonte moeten zijn om minstens één keer per week geen vlees te eten.

Wat kan je andere scholen adviseren?
Diederik: Jongeren zijn de volgende generatie. We willen nu de kiem leggen voor hun toekomstig duurzaam gedrag. Scholen spelen daar een cruciale rol, ook als het over voeding gaat.
Daarnaast is het als school zeer verrijkend om samen te werken met een externe expert als Rikolto. Ook al denk je dat je goed bezig bent, door met een andere blik naar het voedselbeleid te kijken, krijg je nieuwe inzichten.
Berten: Ik ben er van overtuigd dat als het eten lekker is, het niet in de vuilbak belandt. Schoolmaaltijden moeten altijd lekker, gezond en veilig zijn.