Beheer van het natuurgebied

Hoe beheer je een gebied van 220 hectare? Dat staat nauwkeurig beschreven in een beheerplan. Het beheerplan beschrijft het natuurgebied in zijn geheel. Verder gaat het gedetailleerd in op de beheermaatregelen op de 206 hectare in eigendom van de Stad Gent. Natuurpunt Gent vzw heeft daarnaast ook een afzonderlijk beheerplan voor de 14 hectare die zij onderhoudt.

Landschap en natuurbeheer

Toen de Vlaamse overheid in 2004 – 2009 een natuurinrichtingsproject uitvoerde in de Bourgoyen-Ossemeersen, realiseerde ze een groot deel van het vroegere beheerplan. Daardoor ontstond dus de nood aan een nieuw beheerplan.

Die noodzakelijke actualisatie werd aangegrepen om voor een integraal beheerplan te kiezen. Met het goedgekeurde beheerplan kan de Stad Gent nu 70 % subsidies krijgen voor beheermaatregelen in het beschermd landschap. Tegelijk maakt het beheerplan dat de Bourgoyen-Ossemeersen nu tot 2041 erkend is als natuurreservaat.

Het nieuwe beheerplan beschrijft voor de dertien deelgebieden en voor de waterlopen en de wegen het te voeren beheer. De beheermaatregelen zijn gericht ofwel op de vegetatie, ofwel op water- en weidevogels ofwel op natuureducatie en -recreatie.

Waterbeheer

Een van de belangrijkste beheermaatregelen is de regeling van de waterhuishouding. Vanaf half oktober wordt het regenwater opgehouden, waardoor het gebied langdurig overstroomt. Op die manier worden de vroegere overstromingen van de Leie nagebootst. Pas vanaf maart wordt het water langzaam afgevoerd via sluisjes en een pompinstallatie in de oude watermolen.

De graslanden

Voor het beheer van de grote graslandpercelen zijn overeenkomsten afgesloten met landbouwers die de graslanden hooien of beweiden met runderen.

Neuzen in de natuur in de natuureducatieve zone

De Bourgoyen-Ossemeersen is een paradijs voor planten en dieren. Hoofddoelstelling op het vlak van natuur is dan ook het versterken van de botanische en ornithologische natuurwaarden.

Om de natuur nog beter van dichtbij te kunnen gadeslaann is een educatieve zone ingericht rond het Natuurcentrum Jan Hublé.

Het valkenhuis, de uitvalsbasis van de Groendienst

Vanuit het Valkenhuis voert de Groendienst van de Stad Gent het dagelijkse beheer van de percelen in stadseigendom uit. Afhankelijk van het seizoen snoeien zij knotbomen en houtkanten, maaien ze wegbermen, plaatsen ze afsluitingen, onderhouden ze de wandelpaden en educatieve infrastructuur.

Natuurpunt Gent vzw beheert twee graslandblokken aan de Grijtgracht en het spoorwegdijkgebied.

Beheercommissie

Het beheer in de Bourgoyen-Ossemeersen wordt uitgestippeld door de beheercommissie. Daarin zetelen

• Groendienst en Educatieve Diensten van de Stad Gent
• Natuurpunt Gent vzw
• Natuurpunt Beheer vzw
• Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO)
• Universiteit Gent Vakgroep Biologie
• Agentschap Onroerend Erfgoed
• Agentschap voor Natuur en Bos
• Vlaamse Landmaatschappij
• Gemeentelijke Adviesraad voor Milieu en Natuur.

Weetje

In het gebied lopen diverse onderzoeksprojecten en worden vegetatiestudies, broedvogelinventarisaties en tellingen van overwinterende watervogels uitgevoerd.

Exotische planten en dieren zoals de Canadese gans, roodwangschildpad, grote waternavel en waterteunisbloem worden actief bestreden.