Innovatieve incubator: biotope helpt biotech start-ups wortel te schieten

Biotope is een initiatief van VIB, al jarenlang een toonaangevend wetenschappelijk instituut in de biotech-industrie van Gent. Maar dit programma richt zich in het bijzonder op start-ups. Dankzij een toegewijde manager, Annick Verween, en een praktisch team krijgen geselecteerde startups toegang tot expertise, middelen, ondersteuning en een uitgebreid netwerk om hun ondernemingen te laten groeien. Voor deze tweede cohorte zijn vier startups geselecteerd om deel te nemen aan het intensieve programma, dat 1 jaar op maat gemaakte ondersteuning omvat.

De geselecteerde start-ups worden ondergedompeld in Europa's grootste en meest innovatieve agro-biotech-hotspot. In Gent hebben we al een uitgebreid biobased ecosysteem ontwikkeld dat kennis en innovatie combineert met realisatie. Sinds de ontdekking van de Ti-Plasmid door Marc van Montagu, Jeff Shell en hun collega's in de jaren zeventig, zijn we pioniers in de biotechnologie. Het is onze missie om de beste in de industrie te worden en Gent op de kaart te zetten als de Europese technologiehoofdstad.

AMPHISTAR (België)

Deze startup gevestigd in Gent produceert verschillende biosurfactanten, waarbij bijna elk soort bio-based materiaal wordt gebruikt, inclusief voedselafval. Surfactanten zijn overal te vinden: van de tandpasta en douchegel die je deze ochtend hebt gebruikt tot de inkt in je pen. Sophie Roelants en Bernd Everaert zijn bezig met de overgang van fossiele surfactanten naar bio-based surfactanten. Er is een groeiende vraag naar duurzame biosurfactanten en het momentum voor verandering neemt toe in de industrie, gestimuleerd door ambitieuze toezeggingen van bedrijven zoals Unilever en Evonik. De surfactantenmarkt is, na de plasticmarkt, een van de grootste "bulkchemicaliënmarkt", waaruit blijkt dat er enorme mogelijkheden zijn voor nieuwe technologieën om een ​​belangrijke impact te maken.

AmphiStar gaat een stap verder dan 'standaard' bio-gebaseerde surfactanten en ontwikkelt biosurfactant productietechnologieën met behulp van voedselafval van supermarkten. Bovendien maken ze gebruik van een milde biologische productiemethode, waarbij schone, veilige en milieuvriendelijke technologie wordt gebruikt die duurzaam en schaalbaar is. Opmerkelijk is dat hun biosurfactanten biocompatibel zijn: ze zijn biologisch afbreekbaar en veilig voor zowel mens als milieu. Bernd benadrukt trots hun recente prestatie en roept uit: "we hebben zelfs ons eerste consumentenproduct gelanceerd in een gelimiteerde oplage product, gelanceerd door Ecover!" "Het is een reinigingsspray voor oppervlakken, zoals in je keuken. Het is 's werelds eerste product dat 100% op afval gebaseerde biosurfactanten gebruikt!"

Dit duo maakt ook gebruik van fermentatie, dankzij gistspecies en bacteriën. Samen met de Universiteit Gent en het Bio Base Europe Pilot Plant verkennen ze al bijna 20 jaar de mogelijkheden. Waarom in Gent? Omdat we sinds de jaren '70 een leider zijn in biotechnologie, waarbij kennis, ervaring en talent worden gecombineerd om zowel internationale investeerders als hoogopgeleide professionals naar onze bruisende stad te trekken.

Sophie en Bernd zijn erg dankbaar dat ze voor dit programma zijn geselecteerd. "Het netwerk zelf is erg belangrijk voor ons," zegt Sophie. "Niet alleen bieden ze advies wanneer je belangrijke keuzes moet maken, ze bieden ook warme introducties aan investeerders, advies over intellectueel eigendom en natuurlijk financiële steun en toegang tot laboratoria. Deelnemen aan dit programma dwingt je om kritisch naar jezelf en je bedrijf te kijken en focus te ontwikkelen. Bovendien is er voor ons een platform om vragen te stellen waarvan je soms niet weet aan wie je ze moet stellen. Voor ons is dit onbetaalbaar!"

PROBITAT (Finland)

Probitat is een Finse startup die plantaardig voedsel smakelijker en gezonder maakt door middel van fermentatie. Ze bieden kant-en-klare starters aan partnerbedrijven aan waarmee ze drankjes, kazen en gebak kunnen maken. Carme Plumed-Ferrer, oprichter en CEO van het bedrijf, zegt dat ze altijd heeft gewerkt met plantaardige materialen en bacteriestammen die verantwoordelijk zijn voor fermentatie. "En de publieke belangstelling voor plantaardig voedsel groeit snel. Fermentatie kan een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van deze producten omdat het een natuurlijke oplossing is. Een van de grootste uitdagingen van plantaardig voedsel is hoe moeilijk het is om de smaak, textuur en voedingswaarde van traditionele dierlijke producten te evenaren. Dankzij fermentatie kun je echter drie vliegen in één klap slaan, omdat niet alleen de smaak en textuur beter zijn, maar gefermenteerd voedsel ook kan helpen om ons darmmicrobioom in evenwicht te brengen."

In plaats van zich te richten op het ontwikkelen van hun eigen producten, willen ze de technologieprovider worden voor partners. "We gebruiken onze kennis van bacteriën om fermentatiestarters aan partnerbedrijven aan te bieden, zodat ze de best mogelijke plantaardige producten kunnen maken." Ze zijn momenteel actief in Europa, maar hebben al een klant in de VS verzekerd en voeren lopende discussies met potentiële Chinese klanten. "Maar we hebben de hulp van het biotoopprogramma nodig om de bedrijfsstrategie van het bedrijf verder te verfijnen, meer bewijs te verzamelen over de gezondheidsvoordelen van onze culturen en contact te leggen met een breder ecosysteem om ons voor te bereiden op verdere financiering volgend jaar. Er zijn niet veel startupprogramma's die specifieke ondersteuning bieden aan Tech bedrijven, en geen daarvan is zo goed verbonden als deze, via VIB."

B'ZEOS (Noorwegen)

Deze startup gebruikt zeewier om de volgende generatie verpakkingen te creëren. B'ZEOS ontwikkelt een duurzaam alternatief voor conventionele op fossiele brandstoffen gebaseerde verpakkingen om de gevolgen van plastic tegen te gaan. Zeewier kan worden gebruikt als duurzame biomassa om volledig composteerbare bioplastics te creëren. Guy Maurice (SeaEO) en Adriana Kyvik (SeaTO) willen een levensvatbare oplossing ontwikkelen om plasticvervuiling tegen te gaan die in natuurlijke omgevingen terechtkomt, of onduurzame scenarios op het einde van de levensduur, zoals storten, verbranding en de creatie van microplastics.

Het ontstaan ​​van B'ZEOS gebeurde toen oprichter Guy een plastic rietje in zijn "biologische" drankje in New York City kreeg. Het was de spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen en die druppel groeide al snel uit tot een volwaardig concept. "Nu creëren we biogebaseerde verpakkingen die geen honderden jaren nodig hebben om af te breken, vooral voor artikelen die slechts eenmaal worden gebruikt en dan worden weggegooid", zegt Adriana.

Zeewier kan gemakkelijk worden gekweekt en wordt op veel manieren beschouwd als een duurzamer en meer schaalbaar alternatief in vergelijking met andere bioplastics. "Zeewier heeft geen land, zoet water of chemicaliën nodig om te groeien", zegt Guy. "Bovendien groeit het ongelooflijk snel, waardoor het een duurzame bron is die ook voor grootschalige productie kan worden gebruikt. Veel andere bioplastics worden meestal geproduceerd met polysacchariden uit landbouwgewassen (zoals maïs of suikerriet), wat betekent dat ze ook veel land, zoet water, kunstmest en pesticiden vereisen."

Het duo heeft aanzienlijke expertise op het gebied van materiaalkunde. "We formuleren de basismaterialen: de pellets die met een productiepartner in verpakkingen kunnen worden omgezet," zegt Adriana. "Momenteel ontwikkelen we een film van bioplastics voor verse producten. Dat is behoorlijk uitdagend omdat het moet ademen; anders behoud je vocht en verhoog je de snelheid van productbederf. Binnen het biotoopprogramma hopen we ons product verder te perfectioneren en nieuwe partnerschappen op te bouwen. We zien dat ze bij biotope weten en begrijpen waar we aan werken - op een diep wetenschappelijk niveau - en dat is een hele opluchting."

ELOGIUM (Letland)

Deze startup wil de gezondheid van dieren verbeteren en zo ook onze voeding verbeteren. Karlis Udris, Katarina Simunovic en hun team ontwikkelen een probiotisch middel dat aan het voer van vleeskuikens kan worden toegevoegd. Hun middel bevat gunstige bacteriën die de schadelijke bacteriën, bekend als Campylobacter, kunnen bestrijden. Deze bacterie is namelijk nogal nefast voor de pluimveesector. En dat komt precies op tijd, omdat de EU heeft besloten om de regelgeving aan te scherpen door in 2025 een lagere drempel voor aanvaardbare niveaus van deze bacterie bij vleeskuikens met 30% vast te stellen. Deze maatregel is essentieel om de menselijke gezondheid te beschermen, omdat consumptie van rauw, besmet kippenvlees misselijkheid en diarree kan veroorzaken, en in sommige extreme gevallen zelfs de dood. "Er is ook een tweede voordeel", benadrukt Katarina. "Historisch gezien vertrouwen boeren op antibiotica voor hun dieren, omdat ze ook de groei bevorderen, waardoor het gewicht van de dieren toeneemt. Deze gewoonte wordt echter problematisch omdat het leidt tot een hoge antibioticaresistentie bij zowel dieren als mensen. Aangezien ons probiotische middel ook als groeibevorderaar werkt, pakt onze oplossing effectief twee uitdagingen tegelijk aan."

"Dit jaar leggen we de lat voor onszelf zeer hoog," geeft Karlis toe. "We zullen extra onderzoek doen en ons product voorbereiden op autorisatie door de EFSA. Dankzij biotope staan ​​we al in contact met een aantal potentiële partnerinstellingen die ons kunnen helpen bij de productie en verdere testen van het product. En in Europa hebben we natuurlijk een bijzonder grote markt, met 10 miljard kippen in productie. Annick heeft ons al voorgesteld aan ILVO, waar we de komende maanden meerdere onafhankelijke in vivo-tests zullen uitvoeren. Persoonlijk ben ik daar erg blij mee, omdat Gent een van de mooiste steden is waar ik ooit ben geweest!"

"En de kennis en ervaring die we via dit programma opdoen, zijn onbetaalbaar,” benadrukt Katarina. “Het geweldige aan dit programma is dat je niet alleen waardevolle inzichten krijgt als ondernemer, maar ook grote, wetenschappelijke sprongen maakt. Het is echt een toegewijde wetenschappelijke broedplaats. Annick vertelde me eens dat wetenschappers gewend zijn om dingen op een bepaalde manier te doen en de paden vermijden waar ze niets van weten. En dat klopt wel. Dit programma is echter een game-changer, zelfs tijdens het basiskamp vooraf kon ik zoveel leren van collega's en dingen vanuit verschillende perspectieven zien."

MEER OVER HET BIOTOPE PROGRAMMA

Biotope is een pre-seed incubator-programma voor biotech-talent, meer specifiek in de landbouw- en voedselsector. Innovatie is altijd een drijvende kracht geweest op het gebied van biotechnologie. En nu, dankzij dit team van toegewijde individuen, zien we een nieuwe golf van innovaties die klaar staan ​​om de wereld te veroveren.

Gedurende het komende jaar staan deze start-ups iets moois te wachten: ze ontvangen aanzienlijke steun om hun ideeën naar een hoger niveau te tillen. Dit omvat pre-seed financiering, toegang tot waardevol mentorschap en kritische proof-of-concept ontwikkeling. Met zulke middelen tot hun beschikking zullen deze teams zeker hun ideeën van de nieuwste technologieën kunnen omzetten in authentieke en zinvolle oplossingen.

En het zijn deze innovatieve technologieën die de weg zullen banen voor ingrijpende milieu- en sociale veranderingen, ons leidend naar een helderdere en duurzamere toekomst. Deze inspanningen zijn een perfect voorbeeld van wat er kan worden bereikt wanneer een groep mensen met dezelfde doelen zich bundelen en hun volledige potentieel ontketenen. Daarom hebben we ook geïnvesteerd in dit programma, via ons Speerpuntenfonds. We delen hetzelfde doel: de volgende generatie biotech-leiders helpen, die onze Europese hoofdstad van technologie vormen.