Meertalig opvoeden, een troef!

In welke taal voed ik mijn kind het best op? Is het goed om thuis een andere taal dan het Nederlands te spreken, of belemmert dat de taalontwikkeling? Ouders krijgen vaak tegenstrijdige adviezen over meertalig opvoeden. Terwijl sommigen waarschuwen voor verwarring of achterstand, zien anderen het juist als een verrijking. In de praktijk blijkt dat meertaligheid veel voordelen biedt, al is het niet altijd vanzelfsprekend. 

Scholen en brugfiguren spelen een cruciale rol in het ondersteunen van meertalige gezinnen. Brugfiguur Fatima ontvangt wekelijks ouders van Melopee voor een gezellig koffiemoment. Diverse migratieachtergronden en thuistalen zitten samen rond de tafel, iets wat de ouders zelf eerder als een troef dan als een struikelblok zien. 

Eén gezin, drie talen  

Bert en Gabriela voeden hun kinderen op in drie talen: Nederlands, Engels en Roemeens. Onderling spreekt het koppel Engels, met hun vader praten de kinderen Nederlands en met hun moeder en haar familie Roemeens. Bert: 'Mijn kinderen spreken drie talen, wat betekent dat ze nog niet elke taal perfect beheersen. Maar ik weiger dat een ‘taalachterstand’ te noemen. De term ‘meertalig’ erkent de kennis die mensen hebben en haalt de negatieve bijklank weg.' Toch merkt Gabriela dat meertaligheid vaak nog als een probleem wordt gezien: 'Taal wordt soms aangewezen als de oorzaak van leerproblemen, terwijl er ook andere verklaringen kunnen zijn, zoals ADHD, dyslexie of een sociale problematiek.'

Een bewuste keuze 

Ook Jana ziet alleen voordelen in meertaligheid. 'Ik voed mijn dochter tweetalig op: met mij spreekt ze Tsjechisch, met haar vader Nederlands. Mijn familie spreekt geen Nederlands, dus ik wilde dat ze ook met hen kan communiceren. Bovendien ben ik taalkundige, en ik vind het interessant om te observeren hoe haar taalontwikkeling verloopt.' Toch begrijpt ze dat meertalig opvoeden niet voor iedereen vanzelfsprekend is: 'Ik ken gezinnen die uitsluitend Nederlands spreken omdat ze gehoord hebben dat dat beter zou zijn voor hun kinderen. Maar dat is niet altijd in hun voordeel, zeker als de ouders zelf fouten maken in het Nederlands. Dan geven ze die fouten door aan hun kind.'

Thuistaal als brug naar het Nederlands 

Dudu, geboren in België, koos ervoor om haar kinderen van jongs af aan Turks te leren. Voor haar een logische keuze: 'De Turkse taal is een belangrijk deel van mijn identiteit, en die wil ik doorgeven aan mijn kinderen. Wie zijn moedertaal goed beheerst, leert een tweede taal makkelijker. Als een kind een concept al kent in de moedertaal, is de stap naar het Nederlandse woord veel kleiner. En dat helpt op school.' Natuurlijk zijn er verschillen tussen Turks en Nederlands, en die kunnen soms een extra uitdaging vormen. 'In het Turks hebben zelfstandige naamwoorden geen geslacht, dus het onderscheid tussen ‘de’ en ‘het’ is lastig. Ook tussen ‘hij’ en ‘zij’ maken we geen verschil.'

Van die uitdagingen kan Zeynep ook meespreken. Ze is anderhalf jaar geleden uit Turkije naar België gekomen en krijgt steun van brugfiguur Fatima bij de schoolloopbaan van haar dochter. Fatima: 'Kinderen worden op school ondergedompeld in een bad van Nederlands en pikken de taal snel op via leeftijdsgenootjes. Ouders komen bij mij wanneer het niet vlot loopt in de klas en er bijvoorbeeld logopedie opgestart moet worden. Intuïtief weten ouders wel dat de thuistaal belangrijk is, maar wij blijven er toch op hameren: het is belangrijk dat je je eigen taal kent!'

Tips & tricks voor een meertalige opvoeding