Wat een omstaan­der­trai­ning je kan leren

Heb je ooit te maken gehad met racisme of discriminatie en wist je niet goed hoe te reageren? Je bent zeker niet de enige. Het is immers niet gemakkelijk om de eerste stap te zetten. Tijdens een omstaandertraining leer je hoe dat komt én krijg je tools om wel te reageren en zo een actieve omstaander te worden.    

Liesbeth Waerlop werkt op het secretariaat van Freinetschool De Vlieger en nam deel aan een omstaandertraining voor secretariaatsmedewerkers. Ze vertelt: “Iedereen komt wel eens in een situatie met ongewenst gedrag terecht. Bijvoorbeeld wanneer een collega oneerlijk wordt behandeld en niemand durft in te grijpen. Maar ook buiten het werk leek deze training me heel waardevol.” 

Kan je kort schetsen hoe de training in zijn werk ging? 

“We kregen eerst inzicht in ons eigen referentiekader. Iedereen heeft een andere achtergrond en een eigen kijk op het leven, wat je manier van handelen beïnvloedt. Wat voor de één kwetsend is, hoeft dat voor een ander niet te zijn. Daarna werden er vijf strategieën besproken die je kan toepassen. Vaak denken we dat we weinig kunnen doen, maar er is altijd wel iets dat je kunt doen. We sloten de sessie af met een aantal casussen. De groep kon zelf ook casussen voorleggen, wat heel waardevol was omdat deze direct uit de praktijk komen. Zo kon je samen nadenken over verschillende aanpakken. Iedereen reageert anders, vandaar dat het zo fijn is dat die vijf strategieën er zijn.” 

Is er een specifieke casus die jou is bijgebleven? 

“Ik denk aan een filmpje waarin een meisje bij een bushalte verbaal wordt lastiggevallen door een man. Je ziet hoe de omstaanders ingrijpen, of juist niet. Dat zet je aan het denken, want iedereen heeft wel eens zoiets meegemaakt. Je reflecteert: hoe zou ik dat aanpakken? Zou ik iets durven? Zou ik daar iemand bij betrekken? Dankzij het kader dat we meekregen, voel ik me nu sterker in mijn schoenen.” 

Denk je dat je iets van de training kan toepassen? 

“Zeker. Ik dacht eerst dat het vooral over grote kwesties zou gaan, maar eigenlijk gaat het vaak over kleine dingen, zoals micro-agressies. In onze groep was ook iemand met een migratieachtergrond die echt vanuit haar situatie kon vertellen hoe zij micro-agressie ervaart. Je denkt daar veel over te weten, maar je kunt het nooit volledig beseffen omdat jij niet in die schoenen staat. Na de training besef je dat je veel meer kan doen dan je denkt, met de tools die je gekregen hebt. Het lijkt me een ideale training om met het hele schoolteam te volgen.”