Project Knooppunt Afrikalaan-Vliegtuiglaan

Een complexe knoop

Op het knooppunt Vliegtuiglaan-Afrikalaan komen enkele verkeersstromen bij elkaar:

• Het traject van de Zuidelijke Havenring (Vliegtuiglaan)
• De Afrikalaan die aantakt op de Vliegtuiglaan
• De fietssnelweg F400
• Het spoorverkeer en de bijbehorende spoorwegovergangen

De Stad Gent heeft de ambitie om deze zone comfortabeler en aangenamer in te richten voor alle passanten en omwonenden.

Onderdeel van de voorlopige Zuidelijke Havenring

De Zuidelijke Havenring is een traject van 6 kilometer dat loopt van de R4 Oost in Oostakker, langs de Vliegtuiglaan, over de Meulestedebrug, tot de R4 West in Wondelgem. Dagelijks rijden hier duizenden auto’s, vrachtwagens, treinen en fietsers: het is een drukke en op verschillende punten gevaarlijke route.

De Zuidelijke Havenring is ‘voorlopig’, omdat er in de verre toekomst een rechtstreekse verbinding zou komen van de R4 in Oostakker over het Sifferdok naar Evergem. Over die zogeheten oost-westverbinding is nog helemaal niets beslist, maar als ze er ooit komt, dan hoeft het doorgaand verkeer niet meer rond de haven en ook niet meer door de wijk Muide-Meulestede.

Een studie onderzocht hoe

• de huidige ringweg voor alle weggebruikers vlotter en veiliger ingericht kan worden;
• de verkeersimpact op de omliggende wijken gemilderd kan worden;
• de bereikbaarheid van de bedrijven in de haven gewaarborgd kan worden.

Eerste resultaat uit de 'studie voorlopige Zuidelijke Havenring'

Een van de uitgangspunten van Infrabel is het zoveel mogelijk schrappen van gelijkvloerse overwegen.

In de studie werden 2 varianten ruimtelijk en verkeerskundig onderzocht:

• een variant met de treinsporen in ophoging en waarbij de weg op maaiveld blijft
• een variant met de treinsporen op maaiveld (= gelijkvloers) en waarbij de weg aan het kruispunt Afrikalaan in ophoging ligt.

De studie wees uit dat er diepgaander ruimtelijk ontwerpend onderzoek nodig is om de varianten op een gelijkwaardige manier te kunnen vergelijken.

De variant met het spoor omhoog biedt ook een oplossing voor de gelijkvloerse overwegen verderop (Meulesteedsesteenweg, Terneuzenlaan, Wiedauwkaai en Maïsstraat). Voor de variant met de weg omhoog konden die andere spoorwegovergangen niet verder onderzocht worden in de 'studie voorlopige Zuidelijke Havenring'. De impact op de beschermde spoorwegbrug (Wiedauwkaai) en het beschermde stadsgezicht bij Tolhuis en Voorhaven moet nog verder worden bestudeerd.

Ook de impact op de percelen in de buurt, op de mobiliteit, op de kostprijs, enz. moet gedetailleerder worden bekeken.

Vervolg op de studie voorlopige Zuidelijke Havenring

In een grondiger vervolgonderzoek zullen deze ruimtelijke varianten onderzocht worden:

• (een variant met) het spoor in ophoging
• (een variant met) de weg in ophoging
• eventueel andere inrichtingsvarianten

Er zullen ongelijkvloerse oplossingen uitgewerkt worden voor de 5 spoorkruisingen in de ruime buurt aan de Afrikalaan, de Meulesteedsesteenweg, de Terneuzenlaan, de Wiedauwkaai en de Maïsstraat.

Het vervolgonderzoek moet de relatie bekijken met de aangrenzende bedrijventerreinen, woongebieden, groene ruimtes en het beschermde stadsgezicht (Tolhuis en Voorhaven) en het monument (de Wiedauwkaaispoorbrug). Voorts wordt het fietsnetwerk uitgewerkt.

Dit onderzoek begint in 2025 in opdracht van het Projectbureau Gentse Kanaalzone.