Kan het Gentse voedselbeleid een verschil maken?

In de blogreeks ‘In de ban van het klimaatplan’ kloppen we aan bij verschillende Gentenaars, organisaties, adviesraden of bedrijven. We vragen naar hun mening over het nieuwe klimaatplan 2020-2025 van de Stad. Ontdek alle artikels onderaan deze pagina.

In deze tweede blogpost gaan we in gesprek met Jasmien Wildemeersch, coördinator bij FoodWIN en lid van de Gentse Voedselraad. 

Op professioneel vlak gaat Jasmien dagelijks de strijd aan tegen voedselverspilling in grootkeukens. Daarnaast is ze ook gepassioneerd met eten bezig: ze volgde zowel een landbouw- als een koksopleiding en ze werkt als vrijwilliger bij Pluk, een vereniging die mensen met fruitoverschotten samenbrengt met mensen die op zoek zijn naar bomen om te plukken. Tussendoor drinkt ze graag een glaasje zelfgemaakte cider.

Wat maakt het Gentse klimaatplan sterk? 

“Voedselproductie heeft een grote impact op het klimaat, maar het grootste deel van de productie en dus ook de uitstoot die ermee gepaard gaat, gebeurt buiten de stad. Veel steden laten die indirecte uitstoot links liggen in hun klimaatplannen. Dat Gent die koppeling tussen voedsel en CO2- uitstoot maakt, is sterk. Ik ben vooral blij dat voeding een volwaardig onderdeel is van het Gentse klimaatplan.

Gent was trouwens één van de eerste steden met een voedselstrategie, en was daarmee echt een pionier. Veel andere steden en gemeenten in Vlaanderen kijken nog steeds naar het Gentse voorbeeld. Gent mag daar trots op zijn.”

Gent wil koploper blijven bij de uitbouw van een lokale duurzame voedselstrategie, zo lezen we in het nieuwe klimaatplan. Welke troeven heeft Gent in handen om die rol waar te maken? 

“Het feit dat de Stad Gent zelf een voorbeeldfunctie op zich neemt, door te pionieren met duurzame catering in de eigen scholen en personeelsrestaurants, is belangrijk. Om andere bedrijven en organisaties mee te trekken, moet je als Stad zelf het goede voorbeeld geven. Want zo gaat de bal aan het rollen: wanneer je duurzame schoolmaaltijden serveert, kan je ook best een link leggen met wat er in de klas aan bod komt. Kinderen zijn de toekomst. Als zij leren om minder vlees te eten, is dat voor vele jaren.  

Daarnaast is het veelbelovend dat de Stad de Voedselraad verder wil uitbouwen. Er is zoveel expertise in Gent aanwezig. Door mensen van de Voedselraad de ruimte te geven om hun mening te uiten, heb je meer impact en kan je een pionier blijven.”

Welke rol kan de Voedselraad spelen om de Gentse klimaatambities te verwezenlijken?

“Met de Voedselraad kunnen we het beleid mee sturen en CO2-impact meenemen in het uitzetten van de  prioriteiten voor de komende jaren. Het is niet de bedoeling om ons vast te rijden in theoretische discussies over boontjes uit Kenia versus boontjes uit een serre.  Maar waar mogelijk moet impact op de CO2-uitstoot meegenomen worden als criterium. Ik denk dan vooral aan de initiatieven tegen voedselverlies en de inspanningen om meer vegetarisch te eten.  De Stad Gent zet daarvoor mooie acties op. Laat ons ook de CO2-impact ervan becijferen en met trots onze bijdrage aan het klimaatplan claimen. 

Wat kan ambitieuzer in het klimaatplan?

“Wat ik mis in het Gentse Klimaatplan zijn duidelijke en meetbare doelstellingen voor de verschillende acties. Met duidelijke doelstellingen geef je aan waar je naartoe wil.  Zo wordt het ook gemakkelijker om te bepalen wat de prioriteiten zijn. Ik begrijp dat de impact niet altijd eenvoudig te becijferen is. En ik weet, een voedselstrategie gaat ook om meer dan CO2 alleen, het gaat ook over gezondheid en toegang tot duurzame voeding.  Maar voor een thema zoals voedselverspilling is het best mogelijk om een inschatting te maken en die te vertalen naar klimaatimpact. Andere steden gaan daar nu al mee aan de slag.

Op vlak van voedselverspilling mis ik het aspect preventie. De Stad Gent koos ervoor om te investeren in Foodsavers. Een heel slim en efficiënt project. Maar daarbij stel ik mij de vraag waarom er niet ingezet wordt op het vermijden van die voedseloverschotten. De redenering achter die keuzes is mij niet altijd duidelijk.”

De jongeren van de Jeugdraad gaven in een vorige blogpost aan dat de Gentse projecten rond voeding te weinig gekend zijn voor hen, hoewel ze dat thema aantrekkelijk vinden. Ze vroegen naar campagnes op maat van hun leefwereld. Hoe zou de Stad hier op kunnen ingaan?

“Een goeie manier om jongeren te bereiken is via workshops op scholen. Daarbij moeten er zoveel mogelijk linken gelegd worden naar wat er gebeurt in de schoolkeuken. Daarnaast zie ik veel potentieel in het samenwerken met universiteiten en scholen. Dat Universiteit Gent vertegenwoordigd is in de Voedselraad, is zeker al een goed startpunt. Ten slotte kan ook een samenwerking met jeugdverenigingen en vakantiekampen erin slagen om meer jongeren te bereiken.”

Als je de Gentenaars één tip kon geven, wat zou dat dan zijn?

“Geniet van eten!  Als je met veel liefde leert eten komt alles vanzelf. Dan ga je goede producten kopen, wil je weten wie dat maakt, ga je geen eten meer weggooien, …”

En tot slot: wat staat er op jouw kerstmenu?

“Dit jaar wordt het een vegetarische winterbarbecue bij mijn mama. Vegetarische barbecue in de zomer ben ik al gewoon,  maar wintergroenten op de barbecue klaarmaken, wordt toch nog een uitdaging. Corona daagt ons in elk geval uit tot nieuwe experimenten.”

Niet enkel het Gentse voedselbeleid moet de CO2-uitstoot de volgende 5 jaar beperken. Gent Klimaatstad voert een strijd op verschillende fronten. Zo moeten in 2025 de Gentse huishoudens 15% minder energie verbruiken. In de volgende blogpots gaan we langs bij Stefaan Claeys, adviseur duurzaam bouwen bij de MilieuAdviesWinkel waar hij de renovatiegolf in Gent mee ondersteunt als renovatiebegeleider voor de Energiecentrale. Benieuwd wat hij denkt over het nieuwe klimaatplan.