Waardevolle vegetatietypes in Gent

Natuurmonitoring

Hoeveel natuur hebben we eigenlijk in Gent? Welk soort natuur is het?

Dat wilden we weten toen de Stad Gent voor het eerst een ruimtelijk structuurplan schreef. We inventariseerden daarvoor in 1999 alle groen op Gents grondgebied. Zowel de natuur in de buitengebieden, als de ‘stadsnatuur’ namen we op.

Hoe evolueert onze natuur? Neemt de oppervlakte toe of af?

In 2009, 2014 en 2020 gebeurde de inventarisatie opnieuw aan de hand van luchtfoto’s en terreinbezoeken. Al die info werd samengebracht in een biologische waarderingskaart (BWK). Daardoor hebben we een goed idee van de evolutie van de Gentse natuur de afgelopen 20 jaar.

Biologische waarderingskaart

De biologische waarderingskaart (BWK) van het Gents grondgebied is een digitale kaart die laat zien waar en met welke kwaliteit vegetatietypes aanwezig zijn.

Deze kaart is een handig werk- en meetinstrument om aan de verplichtingen van het natuurdecreet, het bosdecreet en het ruimtelijk structuurplan Gent te voldoen:

• De totale oppervlakte aan natuur mag niet verminderen
  • 1999: ± 2.865 ha
  • 2020: ± 3.437 ha
• De kwaliteit ervan mag niet achteruit gaan
  • 1999: 925,4 ha zeer waardevolle natuur
  • 2020: 940,8 ha zeer waardevolle natuur
• De oppervlakte bos moet stijgen
  • 1999: 880,4 ha
  • 2020: 1.067,6 ha

Het ontwikkelen van natuur is een geleidelijk proces. De vegetaties die nu al biologisch waardevol of zeer waardevol zijn, willen we daarom maximaal bewaren. Op andere plaatsen creëren we nieuwe natuur bij.

20 jaar BWK Gent

20 jaar natuurmonitoring in Gent via de Biologische Waarderingskaart leert ons dat er in 2020 zeker oppervlakte natuur is bijgekomen ten opzichte van 1999. De 'standstill' is zeker gehaald, maar:

• De vegetaties, die vooral in het havengebied verdwijnen, moeten we compenseren met aangroei elders.
• Het is belangrijk dat we de (tijdelijke) natuur die er is, zo lang mogelijk ook waarderen.

De bosoppervlakte neemt gestaag toe (+112 ha t.o.v. 2014). De laatste jaren werden veel bomen aangeplant in de Vinderhoutse bossen, het Parkbos, de Gentbrugse Meersen en de koppelingsgebieden. Nieuw bos is echter niet zo waardevol als oud bos:

• De oppervlakte zeer waardevolle bossen gaat achteruit, maar dit is grotendeels te verklaren door een andere manier van karteren in de vorige edities. Daarom is de stijging in oppervlakte waardevolle bossen nog net iets hoger dan verwacht.

De zeer waardevolle natuur gaat er in oppervlakte licht op vooruit. De kwaliteit van onze natuur in Gent blijft stabiel.

• We moeten zeer waardevolle vegetaties maximaal beschermen.
• Kwaliteit verbeteren door goed beheer (bv. door bepaalde graszones maar 1 à 2 keer per jaar te maaien krijgen zeldzame soorten de kans zich er te vestigen).

Zelf aan de slag

De biologische waarderingskaart is voor iedereen online en interactief beschikbaar.

Welke vegetatie is er in je buurt?

Op de kaart haal je vooral informatie uit grotere, onbebouwde terreinen. Tuintjes staan niet afzonderlijk ingekleurd wegens te klein.

Gevolgen voor bestemming grond?

• Plan je grond(en) aan te kopen of te verkopen? Dan geeft de biologische waarderingskaart jou als (ver)koper, makelaar of notaris belangrijke info over de mogelijkheden van het terrein.
• Is er op het perceel biologisch (zeer) waardevolle natuur aanwezig? Dan is het gebied (of delen ervan) misschien wel verboden te wijzigen of is er compensatieplicht. Dat duidt dan een rood vakje aan op de gedownloade kaart. Neem in dat geval contact op met de Groendienst van Stad Gent voor advies:
  • Wat is er alsnog mogelijk op het terrein?
  • Heb ik een vergunning nodig?

Zulke zaken weet je best zo snel mogelijk in het koop- of bouwproces.