Kwaliteitskamer Gent
Hoe werkt de adviescommissie van de stadsbouwmeester om ruimtelijke kwaliteit in Gent te waarborgen?
De Kwaliteitskamer is een externe commissie die, op vraag van de stadsbouwmeester, Groep Gent adviseert in functie van het waarborgen van ruimtelijke en architecturale kwaliteit. Het advies van de Kwaliteitskamer staat autonoom ten aanzien van de werking van de stedelijke diensten.
Open blik
De Kwaliteitskamer komt tweewekelijks samen om advies te verlenen over lopende bouw- en ontwerpdossiers. Op zo'n overleg lichten ontwerpers en opdrachtgevers hun plannen toe en gaan in op vragen en reflecties van de commissie. Van elk gesprek wordt een bondig advies opgemaakt. Na het gesprek wordt dit advies via mail bezorgd aan de bouwheren / opdrachtgevers / ontwerpers en de betrokken stadsdiensten.
Wie zit in de commissie?
De Kwaliteitskamer bestaat uit de stadsbouwmeester als voorzitter en 6 externe deskundigen. Samen geven ze advies op voorgelegde dossiers. Ze hebben een uiteenlopende achtergrond: architectuur, stedenbouw, erfgoed, landschap, publieke ruimte en infrastructuur. Zo kan de commissie de ruimtelijke kwaliteit breed en geïntegreerd benaderen.
De externe deskundigen worden aangesteld door het college van burgemeester en schepenen voor zes jaar. De Kwaliteitskamer wordt om de drie jaar voor de helft vernieuwd. Maximum twee derde van de externe deskundigen van de Kwaliteitskamer kunnen hetzelfde geslacht hebben.
De huidige leden van de Kwaliteitskamer zijn:
- Peter Vanden Abeele, ir.-architect en stedenbouwkundig ontwerper, stadsbouwmeester, voorzitter
- Bart Cobbaert, architect, expert architectuurontwerp met focus op stedelijke en duurzame bouwprojecten, typologische en functionele diversiteit
- Bert Haerynck, ir. architect, expert architectuurontwerp met focus op typologische en functionele diversiteit
- Bram Aerts, ir.-architect, expert architectuurontwerp met focus op stedelijke en duurzame bouwprojecten, typologische en functionele diversiteit
- Dietlinde Verhaeghe, architect en stedenbouwkundig ontwerper, expert stedenbouw met focus op landschap en publieke ruimte
- Lauren Dierickx, ir. architect en stedenbouwkundig ontwerper, expert stedenbouw ontwerp met focus op de intermediaire schaal tussen stad en gebouw, op masterplannen, op actuele stedelijke uitdagingen
- Wouter Callebaut, ir.-architect, expert architectuurontwerp met focus op erfgoedwaardering, restauratie, hergebruik
Naast de vaste externe deskundigen kan de Kwaliteitskamer ook andere deskundigen met raadgevende stem uitnodigen.
Welke dossiers worden besproken?
De selectie van dossiers die op de Kwaliteitskamer besproken worden, gebeurt aan de hand van vastgelegde criteria. Twee uitgangspunten bepalen het traject:
Beeldbepalend karakter
De Kamer bespreekt alleen beeldbepalende projecten. Vijf parameters bepalen samen of een project al dan niet beeldbepalend is:
- Schaal: >15 entiteiten, > 2500m² bvo. Of Indien schaal afwijkt van omgeving: vb 10 entiteiten in het Patershol.
- Context: Cultuurhistorische esthetische zone / beschermd stads- en dorpsgezicht, naast monument, prominente beeldbepalende plaats…
- Programma: atypisch programma ten aanzien van omgeving, of omdat functie resulteert in eigen en atypisch architecturaal beeld.
- Kader: RUP of masterplan met beeldkwaliteitsplan waaraan een project moet worden wordt afgetoetst.
- Stedenbouwkundige figuur: Projecten die de stedenbouwkundige figuur ingrijpend wijzigen, van verkavelingen tot stadsontwikkelingsprojecten.
Opdrachtgeverschap
Alle beeldbepalende projecten van Groep Gent worden ter advies voorgelegd. Daarnaast vraagt de Stad ook aan haar strategische (overheids-)partners (andere overheden die fungeren als bouwheer; huisvestingsmaatschappijen; sectorale overheidsdiensten W&Z, AWV, …) om beeldbepalende dossiers te agenderen.
Het gros van de bouwprojecten in een stad wordt natuurlijk gerealiseerd door private bouwheren / opdrachtgevers. De beoordeling van deze projecten gebeurt via het traject van de omgevingsvergunning en het geldend juridisch kader. Maar beeldbepalende projecten moeten ook voldoen aan maatschappelijke verwachtingen. Daarom belanden ze ook op de agenda.
Bereid je voor op een goed gesprek
Staat jouw project op de agenda van de Kwaliteitskamer? Hou dan rekening met volgende zaken:
- Zorg dat je projectteam goed vertegenwoordigd is. De uitnodiging voor de Kwaliteitskamer geldt zowel voor bouwheren / opdrachtgevers als ontwerpers. Het is van cruciaal belang dat iedereen aan het gesprek kan deelnemen.
- Bezorg je presentatie uiterlijk tegen het weekend dat voorafgaat aan de gepland overleg via kwaliteitskamergent@stad.gent. Zo kunnen ook collega's van betrokken diensten zich voorbereiden. De Kwaliteitskamer verwacht een grondig voorbereide toelichting van een projectvoorstel.
- Weet dat de omgevingsambtenaar voor het gesprek de historiek en context van het dossier toelicht aan de leden van de kwaliteitskamer. Nadien woont de omgevingsambtenaar het gesprek ook bij.
- Beperk de presentatie tot 20 minuten. De overige 40 minuten zijn bedoeld voor introductie (10' vooraf) en adviesgesprek (30').
- Maak 1 enkel presentatiebestand. De presentatie wordt geprojecteerd. Laptop en een projector (GVA- aansluiting) zijn aanwezig.
- Je vindt het volledige draaiboek van de organisatie Kwaliteitskamer in het huishoudelijk reglement en in de statuten.
Evaluatierapport 2018-2020
246 gesprekken over architectuurkwaliteit
De stadsbouwmeester publiceerde op 19 februari 2021 een evaluatierapport over het werk van de Kwaliteitskamer van 2018 tot en met 2020.
Lees het evaluatierapport