Landbouw in Gent: duurzaam en stadsgericht

Veerkracht, economische rendabiliteit en welbevinden versterken

Doelstelling: de Stad Gent wil de veerkracht, economische rendabiliteit en welbevinden van Gentse landbouwbedrijven versterken en verbeteren.

Je moet als land- en tuinbouwer het hoofd kunnen bieden aan externe en interne uitdagingen, zoals extreme weersomstandigheden, de energiecrisis of pandemieën. Toekomstperspectief is voor jou dé basis om stappen vooruit te zetten richting een duurzame en stadsgerichte landbouw. Je moet financiële en mentale ruimte hebben om verandering te kunnen doorvoeren.

Welke acties ondernemen we nu al en plannen we in de nabije toekomst?

• Subsidies
• Communicatie naar en sensibilisatie van Gentenaren
• Uitvoering flankerend landbouwbeleid RUP Groen zodat de impact op landbouwbedrijfsvoering verminderd wordt
• Toelichting landbouwvisie en aankaarten specifieke knelpunten bij Vlaamse Overheid en Provincie Oost-Vlaanderen

Lees hier alle landbouwacties.

Kwaliteitsvolle landbouwruimte vrijwaren

Doelstelling: De Stad Gent wil maximaal kwaliteitsvolle landbouwruimte vrijwaren voor professionele, duurzame en stadsgerichte landbouwactiviteiten.

We denken actief na over de ruimte voor landbouw. We zorgen ervoor dat het belang van duurzame, stadsgerichte landbouw op een volwaardige manier wordt meegenomen in de afweging ten opzichte van andere ruimtevragers en vragen aandacht voor de impact op landbouw.

Welke acties ondernemen we nu al en plannen we in de nabije toekomst?

• Volwaardige afweging van landbouw ten opzichte van andere ruimtevragen
• Moratorium op de verkoop van OCMW-landbouwgronden tot het einde van de huidige legislatuur
• Open oproep voor landbouwpilootprojecten op pachtvrije OCMW-gronden (bv. Mendonk)
• Monitoring: 5-jaarlijkse studie Ruimte voor landbouw

Lees hier alle landbouwacties.

Korte en duurzame voedselketen stimuleren

Doelstelling: De Stad Gent stimuleert een korte en duurzame voedselketen, met een eerlijke prijs voor een eerlijk product.

De korte keten geeft je de kans om economische, sociale en milieudoelen te koppelen aan het creëren van nieuwe marktkansen. Door in het aantal tussenschakels te knippen, kan je meer marge overhouden. Door de band aan te halen met je klanten krijg je bovendien meer economische zekerheid en stabiliteit én waardering voor je werk.

Welke acties ondernemen we nu al en plannen we in de nabije toekomst?

• Communicatie naar en sensibilisatie van Gentenaren en horeca-uitbaters en handelaars. Zo kan je je aanbod (groenten, wijn, fruit, vlees, melk, kaas, …) bekend maken via de Stad Gent website en samenwerken met Gentse horeca-uitbaters of handelaars.
• Opname principe korte keten in overheidsopdrachten Stad Gent voor voeding
• Ondersteuning Gentse boerenmarkten
• Subsidies (korte keten en duurzame landbouw
• Jaarlijkse oproep van de Gentse voedselraad

Lees hier alle landbouwacties.

Natuurinclusieve landbouw aanmoedigen

Doelstelling: De Stad Gent moedigt natuurinclusieve landbouw aan en maakt, waar mogelijk, werk van natuur- en landschapsbeheer met landbouwers.

De Stad Gent wil in samenwerking met jou werken aan een mooi landschap en een gezonde biodiversiteit op het Gentse grondgebied. Zowel in landbouwgebied als in natuurgebieden kan je hier een belangrijke rol spelen: behouden en creëren van ruimte voor kleine landschapselementen, nestmogelijkheden op de boerderij, afbouwen van kunstmest, aanleg van voedselbossen, enz. Op die manier versterken landbouw en natuur elkaar nog meer.

Welke acties ondernemen we nu al en plannen we in de nabije toekomst?

• Subsidies (korte keten en biologische landbouw, bloemenranden)
• Overheidsopdracht maaien en begrazen van diverse percelen in stadseigendom

Lees hier alle landbouwacties.

Landbouw weerbaarder maken voor klimaatverandering

Doelstelling: De Stad Gent stimuleert dat landbouw weerbaarder is voor klimaatverandering en zelf een positieve bijdrage aan het klimaat levert.

Voeding speelt een grote en tastbare rol in de Gentse klimaatvoetafdruk. Bovendien is landbouw, net als natuur, erg gevoelig voor klimaatverandering. Gent wil in 2050 klimaatneutraal zijn en koploper blijven bij de uitbouw en uitvoering van een lokale, duurzame voedselstrategie. We ondersteunen jou om je bedrijfsvoering meer klimaatrobuust te maken. We bieden begeleiding en steun aan om je bedrijf weerbaarder te maken voor de gevolgen van klimaatverandering: droogte, hitte en wateroverlast. Met de Gentse Green Bowl, onze Gentse eiwitstrategie, willen we de klimaatimpact van onze eiwitconsumptie en -productie verminderen.

Welke acties ondernemen we nu al en plannen we in de toekomst?

• Uittesten van maatregelen ter bestrijding van droogte in het Parkbos
• Communicatie via verschillende kanalen (bv. aangeven op deze pagina van de Gentse Green Bowl wat je doet om de productie van dierlijke en/of plantaardige eiwitten te verduurzamen.)

Lees hier alle landbouwacties.

Maatschappelijke meerwaarde leveren

Doelstelling: De Stad Gent faciliteert dat Gentse landbouwbedrijven via hun voedselproductie ook een maatschappelijke meerwaarde leveren.

Voeding is een krachtig thema om mensen samen te brengen. Initiatieven rond voeding zorgen voor een betere sociale cohesie. Gentenaren willen opnieuw weten waar hun voedsel vandaan komt en zijn ook graag betrokken bij de productie ervan. Inzetten op verbinding, beleving en educatie zorgt voor nieuwe verdienkansen. Ook als je arbeidszorg en sociale tewerkstelling aanbiedt, willen we dit ondersteunen.

Welke acties ondernemen we nu al en plannen we in de nabije toekomst?

• Communicatie naar en sensibilisatie van Gentenaren (bijvoorbeeld de Parkbosbrochure, een brochure over landbouwers in het Parkbos)
• Communicatie naar de Gentse land- en tuinbouwers
• Overheidsopdracht maaien en begrazen van diverse percelen in stadseigendom (bv. educatie als onderdeel van de samenwerking met landbouwers in de Gentbrugse Meersen en De Campagne.)
• Ondersteuning werking Provincie Oost-Vlaanderen voor landbouwbedrijven die scholen ontvangen

Lees hier alle landbouwacties.

Pilootproject Mendonk

Na een open oproep stelt de Stad Gent 5,1 hectare OCMW-gronden in Mendonk voor 30 jaar ter beschikking aan melkveehouder Wim Van Hecke. Op de percelen komt grasklaver en een kruidenrijk grasland, goed voor eiwitrijk voeder voor de melkkoeien. Op die manier moet er minder soja gekocht worden. Het melkveebedrijf plant ook fruitbomen die op termijn samen met een zorginstelling uit de buurt geoogst worden. Verder zal het gezin van Wim er natuurinclusief werken. Zo leggen ze onder andere een poel aan en zullen ze een strook van 6 meter langs de grachten extensiever beheren.

Het project in Mendonk kadert binnen de nieuwe Gentse landbouwvisie voor een duurzame en stadsgerichte landbouw. Op die manier test de Stad Gent hoe de Gentse OCMW-landbouwgronden kunnen ingezet worden als een hefboom voor de transitie naar een duurzame en stadsgerichte landbouw. De Stad wil daarbij zowel starters de kans geven om een duurzaam landbouwbedrijf op te starten als bestaande landbouwbedrijven ondersteunen in stappen naar een meer stadsgerichte landbouw, zoals in Mendonk gebeurt. Het pilootproject in Mendonk stimuleert ook andere bedrijven. Gentse landbouwers zullen dankzij terreinbezoeken en kennisuitwisseling ook leren van dit project. 

Open oproep

Kandidaten konden zich tot en met 27 oktober 2023 kandidaat stellen voor deze open oproep. Kandidaten werden beoordeeld op basis van onderstaande criteria:

• Praktische haalbaarheid (25 punten)
• Kwaliteit van het financieel plan: verwachte investeringen, kosten en opbrengsten (25 punten)
• Bijdrage aan duurzame en stadsgerichte landbouw, in lijn met de Visie op landbouw in en rond Gent (40 punten)
• Transitiewaarde/voorbeeldfunctie (10 punten)

Kandidaten die voldeden aan de indieningsvoorwaarden, werden uitgenodigd voor een mondelinge toelichting van hun voorstel aan de jury. De jury, bestaande uit verschillende diensten van de Stad Gent en externe experten, selecteerde uiteindelijk het meest geschikte project op basis van bovenstaande criteria en de hieraan gekoppelde punten. De Stad Gent organiseerde ook 2 terreinbezoeken in Mendonk met een mondelinge toelichting over de open oproep en de mogelijkheid om vragen te stellen. De 2 terreinbezoeken boden ook kansen voor het opzetten van een samenwerkingsverband met andere geïnteresseerden. 

Vragen over deze open oproep/dit pilootproject? Neem contact op via Eva.Kerselaers@stad.gent.

Kruidenrijk grasland

Het Interreg North Sea Region project DivGrass heeft als doel om meer kruidenrijk grasland te realiseren en om bij te leren over de voordelen van deze teelt. Kruidenrijk grasland heeft een positieve impact op de biodiversiteit en het bodemleven, wat zowel goed is voor het klimaat als de klimaatbestendigheid van landbouwbedrijven. 

De Stad Gent neemt deel aan dit project en financiert het project ook. Boerennatuur zal de komende drie jaren Gentse landbouwers ondersteunen met demodagen, begeleiding en een netwerk voor kennisuitwisseling.

Op 20 augustus 2024 organiseerden Boerennatuur en de Stad Gent een demodag, met een mooie opkomst van geïnteresseerde landbouwers.

Meer info over het project DivGrass lees je hier.
 

Stadsgerichte landbouw in Afsnee

Op 1 februari 2018 is het duurzame landbouwproject Boerencollectief van start gegaan in Afsnee. Daar stelt het Gentse OCMW 10 hectare vruchtbare landbouwgrond van haar eigendom ter beschikking aan de Stad Gent. De Stad geeft deze grond op haar beurt in bruikleen voor minstens 9 jaar. De landbouwers van het Boerencollectief zetten een stadsgericht landbouwproject op waarin ook kansen gecreëerd worden voor sociale tewerkstelling. Het project zet in op duurzame teelttechnieken, korte keten en een duurzame bedrijfsvoering. 

Meer info over dit project lees je hier.